Bureaucratie in de advocatuur?


  

  Home

  Dossiers

  Links

  

 

  

 

 

Geheimhouderstelefoon of Skype?

De laatste tijd is er het nodige te doen geweest over een systeem waarbij een advocaat met een cliënt kan telefoneren zonder dat de telefoon kan worden afgeluisterd. De bedoeling daarbij is dat gebruik gemaakt wordt van een systeem van nummerherkenning, waarbij bepaalde telefoonnummers van advocaten worden vrijgesteld van de mogelijkheid om te worden afgeluisterd. Zodra de politie constateert dat een telefoongesprek wordt gevoerd vanaf een dergelijk geheimhoudersnummer, wordt niet afgeluisterd, zo is de bedoeling. Op 9 juni 2009 nam de Tweede Kamer een motie van het kamerlid Ton Heerts van de Partij van de Arbeid aan. Deze motie luidde als volgt:

"De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

van mening dat verdachte vertrouwelijk met zijn advocaat moet kunnen communiceren,

concluderend dat de regering, in overleg met college PG, advocaten de mogelijkheid wil geven vijf gefilterde telefoonlijnen op te geven waarvan de tap niet uitgelezen worden,

overwegende, dat de mogelijkheid bestaat dat advocaten van deze regeling misbruik kunnen maken door verdachten de telefoonlijn ter beschikking te stellen;

van oordeel, dat bij gebleken misbruik, sprake is van een 'doodzonde' en hiertegen door de beroepsgroep zeer streng zelf zou moeten worden opgetreden;

verzoekt de regering in overleg te treden met de Nederlandse Orde van Advocaten om te komen tot stevige tuchtrechtelijk sancties waaronder ook wordt verstaan het uit het ambt zetten van de advocaat die een gefilterde telefoonlijn ter beschikking stelt van de verdachte.

en gaat over tot de orde van de dag.

Heerts"

In de motie wordt gesteld dat misbruik van deze geheimhouderslijn een "doodzonde" is De term "doodzonde" is in dit verband een term die afkomstig is uit de politiek en gebruikt wordt om een gedraging aan te duiden die voor een minister aanleiding moet zijn om af te treden, waarna de gewezen minister een riant pensioen krijgt en veelal later ergens een functie van burgemeester of andere soortgelijke functie aangeboden krijgt. De bedoeling van de motie - en van de term "doodzonde" - is dat, bij eenmalig misbruik van een dergelijke telefoonlijn, de advocaat uit het "ambt" moet worden gezet. Een advocaat krijgt dan geen pensioen en mag niet meer werken zodat de inkomsten wegvallen, terwijl de betalingsverplichtingen gewoon doorgaan. Dat is wat anders dan een politicus die moet aftreden. Over klassenjustitie gesproken.

Een advocatenkantoor is geen belwinkel en sinds de mobiele telefoon gemeengoed is geworden, zal de advocaat ook minder dan in het verleden het geval is geweest, geconfronteerd worden met een dringend verzoek van een cliënt die even heel nodig moet bellen. Toch brengt de aanwezigheid van een dergelijke geheimhouderslijn een groot risico met zich mede. Er hoeft maar een keer iets mis te gaan en de advocaat kan uit het "ambt" worden gezet.

Het risico dat aan een dergelijke geheimhouderslijn is verbonden, is derhalve zo groot is dat het "hebben" van een geheimhouderslijn moet worden ontraden.

De vraag rijst daarom of het hebben van een geheimhouderslijn verplicht is. In een notitie van de Orde van advocaten van 9 juni 2009 wordt gesteld dat de advocaat die meedoet aan het systeem van nummerherkenning een aantal telefoon- en faxnummers doorgeeft aan de secretaris van de Algemene Raad. De eenvoudigste manier om dit risico te omzeilen lijkt te zijn geen nummers door te geven aan de secretaris van de Algemene Raad, zodat er geen geheimhouderslijn is en derhalve het risico van een "doodzonde" wordt vermeden.

Daarmee zijn wij er nog niet. De Orde van advocaten kan door middel van een verordening de verplichting opleggen om aan het systeem deel te nemen. Daarnaast kan de Orde van advocaten in het kader van de toevoegingsaudit aan advocaten die gefinancierde rechtsbijstand verlenen een dergelijke verplichting opleggen.

Een mogelijkheid is nog naast de geheimhouderslijn een tweede telefoonnummer aanhouden, dat niet aan de Secretaris van de Algemene Raad wordt opgegeven, waarmee cliënten kunnen bellen. Dit neemt het risico dat vroeg of laat toch een keer een cliënt via de geheimhouderslijn belt, niet weg. Bovendien draagt een speciale lijn voor cliënten er weer toe bij dat het advocatenkantoor op een belwinkel gaat lijken, wat ook weer niet de bedoeling is.

Fred Teeven van de VVD heeft een andere mogelijkheid voor een advocaat aangegeven om zonder afgeluisterd te kunnen worden met een cliënt te kunnen spreken: de cliënt kan gewoon naar de advocaat toe komen in plaats van alles telefonisch te bespreken. Tot nu toe is er voor zover bekend nog niemand die dit als een "doodzonde" heeft willen aanmerken, maar als wij zien hoe de controlemaatschappij oprukt, moet er rekening mee worden gehouden dat ook dat nog kan komen. Ook zal er nog wel een tijd komen waarin advocaten op straffe van zware sancties verplicht worden het installeren van afluisterapparatuur in het kantoor toe te staan. Misschien komen er dan ook zware sancties te staan op het waarschuwen van een cliënt voor de aanwezigheid van afluisterapparatuur. Zo gaan wij stap voor stap de kant uit van Noord Korea.

Er is een andere en veel betere manier om zonder afgeluisterd te kunnen worden met een cliënt te telefoneren: gebruik Skype in plaats van de gewone telefoon. Topadvocaten denken traditioneel in termen van hele dure bureaus en halen de neus op voor alles wat gratis is, vandaar dat de Orde van advocaten zo veel geld uitgeeft aan hele dure bureaus en veel topadvocaten niet weten wat Skype is.

Zie ook:

Kamer: hard ingrijpen bij misbruik geheimhouder-nummers - Orde van advocaten

Evaluatie van hoofdstuk 13 van de Telecommunicatiewet; Verslag algemeen overleg gehouden op 16 april 2009 - ikregeer.nl

Nederland afluisterland

Nederland 'kampioen' eigen burgers aftappen

Skype

Ekiga

23 juni 2009

Binnenkort meer